roerbladen Onderhoud boten

Roerbladen

Denk jij bij je veiligheidsbriefing aan je roer en -installatie?

Het regelmatig controleren van je roer, helmstok en stuurwiel is een van de  allerbelangrijkste zaken om je veiligheid op zee te garanderen, nog vóór het vast want en de motor. Zonder roerblad ben je compleet stuurloos. Wie het ooit meegemaakt heeft weet dat het geen pretje is: wachten op hulpdiensten, sleep, kraan verzekering, een nieuw roerblad laten maken…

Tip: Bij het geringste teken dat je iets abnormaals voelt aan het roer, start je de inspectie en onderzoek.

Maar hoe controleer je de goede werking van dit systeem?

Het externe gedeelte zoals het roerblad en helmstok is toegankelijk maar ook zeer kwetsbaar. De schroeven die alles op zijn plaats houden mogen geen speling tonen en ook de roerkoning moet op slijtage geïnspecteerd worden op speling. Grijp daarom elke gelegenheid om je roerblad visueel en structureel te inspecteren.

Controle helmstok

Grijp je helmstok vast en wrik. Er mag geen speling zijn tussen de helmstok en het roerblad als de boot uit het water is. Controleer of er geen speling is tussen de helmstok en het roerblad wanneer de boot is aangemeerd of uit het water is. De geringste speling kan zware gevolgen hebben voor het stuurplezier en -gevoel. Het is mogelijks een teken dat er schade in het stuursysteem is.Het roerblad bij elke gelegenheid inspecteren op zachte plekken, haarscheurtjes en insijpeling. Het roerblad kan water vasthouden en daardoor van binnenuit delamineren. Draait het roer soepel?

Als de boot uit het water en droog is, herstelt u gaatjes en scheuren met een epoxy filler.  Zorg dat het oppervlakte en het profiel bewaard blijft. Schilder kwistig met de beschermende verf. Vergeet ook de bovenkant van het blad en de onderkant van de roerkoning niet. Deze plaatsen worden vaak verwaarloosd. Is er een lek in of aan de as? Ideaal om dit nu te (laten) herstellen. Zit er speling op de lagers, is er slijt: twijfel niet om een vakman in te
schakelen. Hij of zij kan advies geven of actie nodig is of niet.

Verzorg je helmstok steeds, zodat deze stevig blijft. Als een schroef of de stok breekt op een cruciaal moment kan het een dure gebeurtenis worden. De helmstok is toch je voeling met het water.

Controle stuurwiel

Ook een stuurwiel moet gecontroleerd worden. Vertonen de kabels en het kwadrant slijtage? Is de smering nog voldoende?Schade is nooit volledig uit te sluiten. Hoe beter je het systeem kent, hoe beter je voorbereid bent op een onverwacht gebeuren? Een stuurwiel heeft steeds een noodhelmstok. Zorg dat je de plaats goed kent en hij gemakkelijk bereikbaar is. Dus niet helemaal onderaan in de bakskist. Leer hoe je deze noodsturing bedient.

Zorg steeds voor je plan B en C.

Succes!

German Sheet Zeiltips

German Sheet uitgelegd

Om het grootzeil te trimmen zijn er verschillende oplossing bedacht. Het German Sheet systeem is een van de mogelijkheden. Wat is het en hoe zit dat nu precies in elkaar? Wat zijn de voordelen en ook nadelen?

Het German Sheet systeem werd voor het eerst gebruikt in de German Admiral’s Cup, waarna in Europa de naam is blijven hangen. Over de Atlantische Oceaan wordt deze constructie ook ‘American Mainsheet System’ genoemd.

Het german sheet systeem zelf

Op het dek onder de giek is er een blok – niet altijd verbonden aan een traveler – met een 2:1 ratio. De (grootschoot)lijnen lopen langs beide kanten naar achter en worden vandaar aan loef of lij bedient en getrimd. Meestal lopen ze naar een winch op elke kant van de boot.
Het German Sheet systeem komt vaak voor op cruise boten zodat de stuurman gemakkelijk aan beide kanten aan de lijnen kan.

German Sheet systeem in beeld

  • German Sheet system Vlaamse Vaarschool

Het is opletten geblazen dat er aan elke kant voldoende lijn overblijft om tijdig te kunnen trimmen. Eindeloze loops kunnen deze vervelende situatie verhelpen.

Voordelen german sheet:

– Lage frictie
– Minder gewicht aan de giek
– Aan elke kant kan (sneller) getrimd worden

Nadelen german sheet:

– Zwaarder werken aan de schoten eventueel met winches.
– Veel blokken nodig waar eventueel een kink in het touwwerk kan komen
– Meer lijnen op het dek en meer mogelijkheden om erop te staan
– Er zijn extra winches nodig
– ‘German shit system’ is niet direct een lief koosnaampje

Het systeem heeft dus zijn voordelen en nadelen, voor- en tegenstanders. Vroeger zag men deze set up vooral bij wedstrijdzeilers, maar tegenwoordig leveren meer en meer botenmerken hun cruiser ook aan met dit systeem. Benieuwd om dit eens te testen? De Vlaamse Vaarschool heeft zo’n systeem op hun boten Imke en Korneel.
Boek je cursus praktijk en ontdek hoe het werkt en of het iets is voor jouw toekomstige set-up.




zeilen Zeiltips

De eerste keer alleen zeilen

Je hebt wat ervaring en voelt dat je klaar bent om zelfstandig een boot te huren en besturen.

Niets is avontuurlijker dan die eerste keer alleen op zee. Let daarom op de volgende zaken zodat het avontuur een leuke en blijvende herinnering blijft:

Kies een dag met ideale weer en zeilcondities
Volg het weerbericht en hou vooral de windpieken in het oog.
Beter nog: kies een zonnige dag met een constante wind van 3 tot 4 Bft. Da’s niet veel, maar ideaal om als skipper je eerste stappen te zetten.

Kies voor de juiste boot
Terwijl je leert is een kleinere en een boot die snel reageert gemakkelijker om de dynamiek van het zeilen te begrijpen.
Niet te groot maar ook niet te klein. Ga dus niet voor de 45ft om stoer op je Instagram te staan. Een tikkeltje minder mag gerust: een zeilboot met een helmstok heeft je meer gevoel en is makkelijker te controleren.
Ga voor 30 – 36ft. Dit soort zeilboten kan een ervaren zeiler makkelijk alleen of met 2 gemakkelijk aan.

Respecteer steeds de giek
Bij het gijpen zwiert te giek over. Da’s ok als je dit gecontroleerd kan doen. Het kan fataal aflopen als dit onverwacht gebeurd met een klapgijp. Zorg dus steeds dat je de giek controleert en in het midden plaatst voor je het gijpmanoeuvre uitvoert. Vaar je voor de wind? plaats dan ene bulletalie. Zo zit je veilig en kan je gefocust je zeilvaardigheden verbeteren. Gebruik hier steeds het ‘safety first’ concept.

Neem iemand mee met meer ervaring dan jezelf.
Deze vriend of vriendin kan je vaak op fouten wijzen voor het fout loopt. Vergeet niet dat er heel wat op je afkomt en je aan veel zaken moet denken.
Wie weet vergeet je wel de stootkussens binnenhalen…

Bekijk nog eens de basis zeiltermen en manoeuvres.
Noteer eventueel ene paar zaken en hou het grijp klaar.
Eenmaal aan je aangemeerd bent kan je in de plaatselijke bar je woordenschat uitbreiden met ‘meer drank naar deze kant’.

Reef voor alle andere reven
Mocht de wind iets toenemen, dan ben je al klaar voor wat er komt en blijf je controle houden over je boot. Schuin hangen kan je nog steeds in de bar en dat doe je toch liever met een voltallige bemanning.

Geniet van deze eerste ervaring.
Je zal er enorm veel van opsteken. Ken je tekortkomingen en spijker ze eventueel bij via een extra opleiding met een ervaren zeezeilinstructeur.

foto Pexe.com - zeilseizoen? Meteo

Zeilseizoenen wereldwijd

Of je nu een boot chartert of een lange tocht plant, het is een goed idee om te weten wanneer jouw uitgekozen regio de grootste kans op perfecte weersomstandigheden heeft. De cursus Yachtman leert je de basiskennis om de meteo te leren interpreteren.

Een zeilseizoen staat voor ‘best mogelijke weersituaties zonder verrassingen’ om te varen, wat niet wil zeggen dat je er blindelings mag op vertrouwen. Altijd de weersvoorspellingen in de gaten houden en als schipper voor jouw boot het beste tijdstip bepalen.

We hebben de verschillende regio’s even op een rijtje gezet:

Zeilseizoen per locatie

RegioZeilseizoenOrkaanseizoen
Middellandsebegin april – eind oktober–
Croatiëbegin mei – eind september–
Noordzeebegin april tot eind september–
Baltischeeind mei – begin september–
Noordelijke Atlantischemidden november – eind februaribegin juni – eind november
Caribische begin mei tot ein juli en van november tot februaribegin juli tot eind november
British Virgin Islandsmidden april tot eind juni en van november tot februaribegin juni tot eind november
Floridabegin mei tot eind julijuli – september
Golf van Californië januari tot maartbegin augustus – eind september
San Francisco Baaiseptember tot november–
Noord-west Pacific (Stille Oceaan)mei – oktoberjuli – december
Noord-Oost Pacific (Stille Oceaan) mei – oktoberjuni – oktober
Zuid-Pacific (Stille Oceaan) mei – oktobernovember – maart
Frans-Polynesiëmei – oktobernovember – maart
Australiëmei – oktoberbegin november – eind april
Nieuw Zeelandmei – oktober–
Noord-Indischemidden december – eind februarimaart – november
Zuid-Indischemidden april – midden novembermidden november – begin april
Thailandnovember – apriljuni – oktober

We gaan in een volgend bericht dieper in op de meest favoriete locaties.

MARIFOON

Koop ik een Epirb of PLB’s?

Een Epirb (Emergency Position Indicating Radio Beacon) of PLB (Personal Locator Beacon) wordt aanbevolen voor wie dobbert in zone 4 en is verplicht volgens de Belgische wetgeving voor wie zone 5 binnenvaart.

Beide toestellen zijn een effectieve manier om ingeval van nood de omgeving en de veiligheidsdiensten te verwittigen. Ze zenden uit op 406MHz waarmee de SAR (Search and Rescue) diensten snel en efficiënt het slachtoffer kunnen identificeren en vooral lokaliseren via de ingebouwde GPS-functie.

Ben je regelmatig buiten het bereik van VHF signalen, dan kan een EPIRB of PLB het verschil zijn tussen een ongeval overleven of net niet.

Welke moet ik kopen?

EPIRBs en PLB’s zijn vandaag verkrijgbaar met twee frequenties: het noodsein wordt uitgezonden op 406MHz en alarmeren de SAR diensten. De frequentie 121.5MHz stuurt SAR diensten die dichterbij gemakkelijker naar de juiste locatie van het schip of persoon in nood. Let op: Beide toestellen dienen een nieuwe batterij te krijgen na zo’n 5 jaar om hun werking te garanderen

EPRIB

De Epirb is via een MMSI nummer gekoppeld aan de boot. Het signaal dat bij activatie verstuurd wordt toont dus de locatie van het toestel zelf. Je kan het meenemen op een reddingvlot.

Er zijn twee types: de bij nood manueel te activeren EPRIB, die zich meestal binnen in de kajuit bevindt en de automatische, die bij aanraking met water (zinken) automatisch het noodsignaal gaat versturen.
’s Nachts zijn ze ook zichtbaar via een fel flikkerlicht.
De Epirb wordt opgenomen in de radiovergunning van het schip. Ze draagt hetzelfde Maritime Mobile Service Identification nummer dat in de DSC-marifoon bij registratie meekrijgen. Voor België begint dit cijfer met 2005 gevolgt door 6 extra cijfers, 9 in totaal. Heb je een Epirb, zorg dan dat je zeker een GMDSS Short Range Certificate kan voorleggen. Een dagopleiding is verplicht om aan een examen aan het BIPT te mogen deelnemen. De Vlaamse Vaarschool biedt hiervoor een geoptimaliseerde cursus aan.

PLB

Het alternatief is een 406 MHz Personal Locator Beacon (PLB). Je kan zeggen dat dit een persoonlijke EPRIB is. DE PLB moet je registreren op een individu en niet op een boot. Een PLB moet altijd manueel geactiveerd worden en de antenne moet in de juist stand gehouden worden. Een bewusteloze drenkeling heeft er dus niets aan. PLB’s zijn verkrijgbaar met of zonder GPS signaal. Kies dus steeds een met een geïntegreerde GPS. De batterij houdt slechts max. 24 uur stand. Een PLB moet je dus steeds bij hebben en is een goede keuzen voor brandingsporten en kleinere boten. Je kan ze ook op land gebruiken. Je kan ze in de reddingsvest stoppen als je steeds je vest draagt.
Vergeet zeker je PLB niet te registreren.

Kiezen tussen EPIRB en PLB:

EPIRB

  • gekoppeld aan een schip
  • groter dan een PLB
  • maakt deel uit van het GMDSS systeem
  • Drijft automatisch met antenne verticaal boven water
  • Activatie manueel of automatisch
  • Duurzaamheid batterij: min. 24 uur PLB tegenover min. 48 uur EPIRB
  • manuele activatie of automatisch bij watercontact
  • Vals alarm? Verwittig de kustwacht of MRCC

PLB

  • Geregistreerd aan een persoon
  • Voor land en op zee
  • Maakt geen deel uit van het GMDSS-systeem
  • Drijft niet
  • Antenne moet manueel verticaal gehouden worden
  • Manuele activatie
  • Vals Alarm? onmiddellijk de RCC of MRCC verwittigen – afhankelijk van waar men zich bevindt.

Je kan zowel een EPIRB aan boord hebben als een PLB per persoon. Beide producten dienen geregistreerd te worden. Hoe en wat je juist in werking stellen kan je leren tijdens de cursus GMDSS src van de Vlaamse Vaarschool.

Business photo created by jannoon028 - www.freepik.com Vaarbewijs

Hoe kan ik een vaarbewijs behalen?

Kort antwoord :

  1. Controleer of je 16 levensjaren op de teller hebt
  2. Schrijf je in voor het theorie examen
  3. Betaal op tijd!
  4. Je slaagt voor het theorie examen bij FOD Mobiliteit
  5. Je legt een praktijktest af in een testcentrum en slaagt hiervoor
  6. Je bezorgt de federatie van jouw keuze (vb: WWSV) het aanvraagformulier met: doktersattest, theorie attest, praktijkattest
  7. Je wacht op de postbode die uw vaarbewijs in de bus gooit

Bingo! Goed gedaan.

Uitgebreid antwoord:

Uw vaarbewijs bestaat uit 2 delen:

  • een theoretische examen
  • Een praktijk ervaring

1. Theorie examen

Kies voor welk brevet je wilt gaan:

  • Beperkt stuurbrevet
  • Algemeen stuurbrevet
  • Yachtman

Modulaire opbouw

De theoretische examens zijn opgebouwd in verschillende modules, je kan deze allemaal in 1 dag afleggen of verspreiden in de tijd en jezelf wat meer studeertijd geven.

Als je een algemeen stuurbrevet wil behalen, moet je volgende 2 theorie examens afleggen:

  • Beperkt stuurbrevet
  • Aanvulling tot algemeen stuurbrevet

Ga je voor Yachtman, dan dien je nog een bijkomend, derde examen af te leggen. Als je dus nog geen vaarbewijs bezit, leg je in totaal 3 examens af om uw Yachtman brevet te behalen:

  • Beperkt stuurbrevet;
  • Aanvulling tot algemeen stuurbrevet.
  • Yachtman

Hoe inschrijven voor het theoretische examen?

Maak een examenafspraak per examendeel bij FOD Mobiliteit en betaal per examen. Je kan hier de procedure bekijken voor het inschrijven van uw examens: https://leidraadyachtman.be/fod-mobiliteit/

Enkele minuten nadat je uit het examenlokaal stapt ontvang je per email de uitslag.

2. Praktijk gedeelte

Je moet slagen op een praktijktest in een praktijktestcentrum. Afhankelijk van uw niveau moet je meerdere testen afleggen.

Op elk niveau heb je de keuze of je de test aflegt voor : motor, zeilen of beide. Elk van de verschillende tests hebben verschillende eindcompetenties. Deze eindcompetenties kan je hier terugvinden.

Geslaagd? Proficiat! Wat nu?

3. Geslaagd voor de theorie en de praktijk achter de rug, wat nu?

Doe je aanvraag voor je vaarbrevet bij de federatie Wind en Watersport Vlaanderen . Je dossier is nu in goede handen.

Bezorg de federatie het volgende:

WWSV stelt hierna alles in het werk om je brevet aan te vragen.

Indien gewenst kan je na ontvangst van uw vaarbewijs ook een ICC aanvragen bij Wind en Watersport Vlaanderen zodat je ook in het buitenland kan varen of een boot huren.

Vaarbewijs

8 tips om te slagen voor uw vaarbewijs !

Interesse om jouw vaarbewijs te behalen en op zoek naar enkele tips & tricks voor het slagen van jouw examen? Ik heb zelf mijn examens stuurbrevet en yachtman in februari ’20 afgelegd ( Hoera geslaagd!) in het nieuw modulair systeem en heb deze tips voor jou om te slagen!

TIP 1: Leg een examendatum vast

Leg zo snel mogelijk een datum vast en creëer zo een beetje tijdsdruk voor jezelf om te starten met studeren.De gemiddelde wachttijd voor een examenafspraak is 2 à 3 maanden, dit zou ruim voldoende moeten zijn om je voor te bereiden. Door de coronasituatie zijn ook alle examens afgeschaft waardoor deze wachttijd enkel zal oplopen! Schrijf je dus zo snel mogelijk in!

Foto: Pixabay - kalender: stel jezelf een deadline voor het afleggen van het examen stuurbrevet.

TIP 2: Koop ons boek!

Er zijn verschillende cursusboeken op de markt maar weinig boeken zoals de onze (als we zo bescheiden mogen zijn). Ons boek omvat alle leerstof voor beperkt+ algemeen stuurbrevet en yachtman. Dit zijn niet 2 maar 3 vliegen in 1 klap! De leerstof voor stuurbrevet en yachtman staat mooi opgedeeld in het boek zodat alles duidelijk is.

Bestel hem hier: https://leidraadyachtman.be/

TIP 3: Volg een cursus!

Sommige delen uit het boek zijn niet zo eenvoudig om zelfstandig te studeren zoals bijvoorbeeld meteo en navigatie. In de lessen is er telkens een expert aanwezig die je doorheen de moeilijke delen begeleidt en helpt waar nodig. Als cursist krijg je ook een voordeelprijs op ons boek! Je kan het dan aankopen voor 35 €ipv 55€!

Bekijk het lesaanbod hier: http://vlaamsevaarschool.be/zeezeilen/theorie/vaarbewijzen

TIP 4: Installeer een app om de bootlichten te oefenen

Er zijn al verschillende apps ontwikkeld om de (vele) navigatielichten te studeren en in te oefenen. Dit is een gemakkelijke manier om de lichten te leren kennen, vanuit alle mogelijke zichtvelden. Enkele voorbeelden zijn: Scheepsllichten, COLREGs – Lights and shapes of vessels.

Download apps die je helpen om te slagen voor het Algemeen Stuurbrevet en Yachtman

TIP 5: Maak verschillende (navigatie)oefeningen op de kaart

Het hoofdstuk navigatie is vooral inoefenen! Maak verschillende oefeningen op planning, uitvoering, getijberekening en peiling met verzeiling. De Vlaamse Vaarschool heeft een oefenboek stuurbrevet en oefenboek yachtman ontwikkeld met de oplossingen volledig uitgeschreven op onze website.

TIP 6: Gebruik ons “spiekbriefje” tijdens de navigatieoefenigen:

Heb je moeite om te bepalen of Variatie,Deviatie,Drift positief of negatief is? Of weet je niet wanneer weke formule gebruikt moet worden? Bekijk dan even ons “spiekbriefje”. Deze kan je uiteraard niet gebruiken op het examen zelf maar kan je wel op weg helpen tijdens het studeren.

TIP 7: Bekijk de structuur van het examen

We hebben een overzicht geplaatst hoe de verdeling van de vragen eruit ziet per examen. Zo zie je uit welk deel het grootste deel van de vragen komen. Vergeet echter niet dat je voor elk onderdeel moet slagen!

Slaag voor elk onderdeel van je stuurbrevet

TIP 8: Bekijk enkele voorbeeldvragen 

Op onze website vind je enkele voorbeeldvragen. Kan je deze succesvol beantwoorden? Proficiat, dan ben je klaar voor het examen!

Bekijk hier de vragen voor Yachtman en Stuurbrevet

BONUSTIP: Behaal in 2020 jouw vaarbewijs!

Vanaf 1 januari 2021 worden praktijkexamens verplicht voor zowel algemeen stuurbrevet als yachtman! Leg dus nog dit jaar jouw examen vast en voorkom extra kosten voor examens praktijk en behaal het vaarbewijs op de snelst mogelijke manier!

Heb je al deze tips doorlopen en succesvol afgerond? Dan ben je klaar voor het examen, succes! Laat ons weten als je nog met vragen zit en of je jouw examen succesvol hebt afgelegd: info@leidraadyachtman.be.

Jouw begeleider voor praktijk en theorie

Vlaamse Vaarschool